İhbar tazminatı nedir ?

İş sözleşmesinin, 4857 sayılı iş kanunun 17.maddesinde belirlenen sürelere uyulmaksızın feshedilmesi durumunda, iş sözleşmesini fesheden tarafın ihbar sürelerine ait ücret miktarında karşı yana ödemekle sorumlu olduğu tazminat türüne ihbar tazminatı denir.

İhbar tazminatını işveren ya da işçi de alabilir. İşveren işçiyi işten haber vermeden çıkardığında tazminat ödüyorsa aynı durum işçi içinde geçerlidir. Yani işçi, kanununda belirtilen süreler dahilinde haber vermeden işini bırakması durumunda işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalmaktadır. İhbar tazminatında amaç, çalışanın ya da işverenin işi bırakma ya da işten çıkarma niyetlerini makul bir sürede karşı tarafa bildirmelerini sağlamaktır.

İhbar tazminatının şartları nelerdir ?

 4857 Sayılı İş Kanunu Süreli Fesih başlıklı 17.maddesine göre; Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir. İş sözleşmeleri;

1- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,

2- İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,

3- İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,

4- İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra, feshedilmiş sayılır. Bu süreler asgari olup sözleşme ile artırılabilir. Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.

İhbar tazminatı nasıl hesaplanır ?

İş Kanunu'nun 13. maddesine göre işçi veya işveren, hizmet sözleşmesini aşağıda belirtilen bildirim sürelerine uymadan sona erdirirse, bildirim sürelerine ait ücret tutarını ihbar tazminatı olarak öderler. İhbar tazminatı, işçinin hizmet süresine bakılarak hesaplanır. İş Kanunu'na göre ihbar tazminatının hesaplanmasında esas alınacak süreler şu şekildedir.

– 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
– 6 ay ile 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
– 1,5 ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
– 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta

İhbar tazminatından hangi kesintiler yapılır ?

İhbar tazminatından gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır.

Deneme süresi içinde sözleşme feshedilirse işçi tazminat alabilir mi?

İş sözleşmesinde taraflar deneme süresi koyabilir. İş Kanunu 15 maddesine göre deneme süresi en çok iki ay olup toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir.

Deneme süresi içerisinde taraflar iş akdini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız olarak feshedebilirler.  Yani bu durumda gerek işçi gerekse işveren tarafında ihbar tazminatı talep edilemez.