Sokak hayvanları ile ilgili düzenlemeler içeren ve kamuoyunda tepkilere neden olan 17 maddelik Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM’de kabul edilerek yasalaştı. Yapılan değişiklikler 2 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Peki yapılan düzenleme neler içeriyor ?

 

Hayvan Bakımevi, Sahipli Hayvan, Sahipsiz Hayvan tanımı yeniden yapıldı

Hayvanları Koruma Kanununda yer alan hayvan bakımevi, sahipli hayvan ve sahipsiz hayvan tanımı yeniden yapıldı.

Hayvan Bakımevi : Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği tesis,

Sahipli Hayvan : Bir kişi, kuruluş, kurum ya da tüzel kişilik tarafından sahiplenilen, bakımı, aşıları, periyodik sağlık kontrolleri yapılan ve Bakanlık veri tabanına kaydedilen ev hayvanları,  

Sahipsiz Hayvan : Sahipli hayvan dışında kalan evcil hayvanları ifade eder, şeklinde tanımlanmıştır.

 

Hayvanların Ötenazisi

Hayvanları Koruma Kanunu’nun 13. maddesine şu düzenleme eklenmiştir:

“Bakımevine alınan köpeklerden; insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlara 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen tedbir uygulanır.’’

Bu maddede atıf yapılan Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası ise ise şu şekildedir:

‘’Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır.’’

Teklifin ilk şeklinde ötenazinin yerel yönetimlerce yapılacağı yer almaktaysa da bu düzenleme tekliften çıkarılmıştır. Yani ötenaziye belediyeler değil veteriner hekimler karar verecek.

 

Kedi ve köpek sahipleri 31 Aralık 2025’e kadar hayvanlarını kayıt altına aldırmak zorunda olacak

Yeni kanunla kedi ve köpek sahipleri hayvanlarını en geç 31/12/2025 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorundadır.

 

Belediyeler 31 Aralık 2028’e kadar barınaklar kurmak ve rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmekle yükümlü olacaklar

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan belediyeler 31/12/2028 tarihine kadar hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirecekler.

 

Belediyeler bu işler için bütçe gelirlerinin binde beşini kaynak olarak ayıracaklar

Belediyelerin, 31/12/2028 tarihine kadar hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırması düzenlenmiştir. Bu oran büyükşehir belediyelerinde binde üç olarak uygulanacaktır.  Bu ödeneklerin başka bir amaç için kullanılamayacağı da madde de düzenlenmiştir.

 

Bütçe ayırmayan belediye başkanlarına hapis cezası

Gelirlerinden kaynak ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için sarf etmeyen ya da bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilecek.

 

Kediler kapsam dışında bırakıldı

Kanun teklifinin ilk halinde ‘’ Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilenler edilenler sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır’’ ifadesi ‘’ Bakımevlerine alınan hayvanlar Bakanlık veri sistemine kaydedilir ve rehabilite edilen köpekler sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevlerinde barındırılır’’ şeklinde değiştirildi. Böylece ‘’rehabilite edilenler’’ ifadesi, ‘’rehabilite edilen köpekler’’ şeklinde değiştirilerek, kediler kapsam dışında bırakılmış oldu.

 

Para cezaları arttırılıyor

Sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılıyor. Belediyeler adına toplanan sahipsiz hayvanları bakımevi dışında bir yere terk eden veya bakımevinde barındırılan hayvanı bakımevi dışında bir yere bırakanlara hayvan başına 50 bin lira para cezası verilecek.