Kira sözleşmesi kiraya verenin bir şeyin kullanımını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kira bedeli ödemeyi üstlendiği sözleşmelerdir. Kiracının yükümlüğü kira bedelini ödemek iken kiraya verenin yükümlülüğü ise kiralananı kira süresi boyunca kullanıma elverişli bir şekilde bulundurmaktır.

Taraflar kira sözleşmesinde kira bedelinin ne şekilde ödeneceğini serbestçe kararlaştırabilir. Kimi zaman taraflar arasındaki güven ilişkisinden kaynaklı olarak kimi zamansa vergisel yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla taraflar kiranın elden ödenmesini kararlaştırabilmektedirler. Ancak bu tür durumlarda özellikle kiracılar ödenen kira bedelinin tekrar tahsili başta olmak üzere kiracının taşınmazdan tahliyesine kadar birçok olumsuz durumla karşı karşıya kalabilmektedir.

KİRACININ KARŞI KARŞIYA KALABİLECEĞİ DURUMLAR NELERDİR ?

Kiracının kira bedelini elden ödemesi ve bunun karşılığında ödeme yaptığına dair herhangi bir belge almaması durumunda iki durumla karşı karşıya kalabilir:

• Kiraya veren kira bedelinin ödenmediği gerekçesiyle kiracı aleyhine icra takibi başlatabilir ya da dava açabilir. Bu durumda kiracı kira bedelinin ödendiğini ispatlamak zorundadır. Kira bedelini ödediğini ispatlayamadığı taktirde tekrar ödemek zorunda kalabilir.
• Kiracının taşınmazdan tahliyesinin yollarından biri kira bedelinin ödenmemesi ya da eksik ödenmesidir. Kiracının elden ödeme yaptığı durumda kira bedelini ödediğini ispatlayamadığı taktirde kiraya veren kiracının taşınmazdan tahliyesini talep edebilir. Bunun çeşitli yolları bulunmaktadır:

1. Kiraya veren kiracıya ihtarname göndererek kira bedelinin 1 ay içinde ödenmesini talep edebilir. Bu süre içerisinde kiracı kira bedelini ödemezse 1 aylık süre sona erdikten sonra kiraya veren tahliye davası açarak kiracıyı tahliye ettirebilir.
2. Kiraya veren ödenmeyen kira bedeli nedeniyle kiracıya icra takibi başlatabilir. Bunun üzerine icra dairesi kiracıya kira bedelini 1 ay içinde ödemesi gerektiğini, 1 ay içinde ödemezse kiraya verenin kiracıyı tahliye edebileceği ve varsa itirazlarını 7 gün içerisinde icra dairesine sunması gerektiğine dair ödeme emri gönderir. Görüleceği üzere bu durumda kiracı icra takibine 7 gün içinde itiraz edebileceği gibi ödeme de yapabilir.   

Görüldüğü üzere kiracı elden ödeme yaptığı ve bu durumu ispatlayamadığı taktirde taşınmazdan tahliyesine kadar varabilecek olumsuz durumlarla karşılaşabilir.

KİRACI ELDEN ÖDEME YAPTIĞINI TANIKLA İSPATLAYABİLİR Mİ ?

Kanunda belli bir miktarın üstündeki ödemelerin yazılı belge ile ispatlanması gerektiği düzenlenmiştir. Parasal sınır her yıl değişmekle birlikte yıllara göre şu şekildedir.    

Tabloda yer alan miktarı geçtiği taktirde ödeme olgusunun yazılı belge ile ispat edilmesi gerekir. Bu nedenle bu parasal sınırın altında kalan kira bedelinin ödendiği hususu tanıkla ispatlanabilirken bu miktarın üstünde kalan ödemelerin yazılı bir belge ile ispat edilmesi gerekir. Ancak güncel kira bedelleri göz önüne alındığında bu parasal sınırların düşük kaldığı, tanıkla ispatın kendi içerisinde zorluklar barındırması gibi hususlar düşünüldüğünde kira bedelinin ödendiğinin tanıkla ispatının kolay olmadığı söylenebilir.